Merhabalar,
Akıl- sadakat konusu kişiden kişiye değişebilen bir kavram bence. Biraz daha açarsak.
Kimisi uzak mesafeden gelen kuşa akıllı ve sadık der.
Kimisi kümesinin yakınlarında bulunan, diğer kuşçulara yakalanmayan kuşa akıllı ve sadık der.
kimiside eğitime-terbiyeye müsait haraketleriyle dikkat çeken kuşa akıllı der.
Eğer dönücü ırk besliyorsak bence önemli olan kuşun uzaktan geliciliğinden ziyade evinin bulunduğu yerdeki kuşçulara yakalanmaması daha önemlidir. bazı mesafelerden 10-15-25 km vs.. gelebiliyorsa tabikide sahibine ayrı bir gurur verir ama kuşun evinin bulunduğu yerde diğer kuşçulara pas vermeden uçması, evine dönmesi benim için daha önemlidir, sonuçta dönücü ırk besliyoruz, evin üzerinde uçurup performans izleyeceğiz. ben bu yönde olan kuşa sadıktır derim. her dönücü ırkta sadık kuşların olduğu gibi sadık olmayanlarda çıkıyor, ırktan ırka bu oranlar değişiklik gösteriyor.
Akıl kavramını açacak olursam, bir kuşun eğitime çok yatkın olmasından ve çabuk öğrenmesinden dolayı böyle bir kavramı kullanırım. Dönek güvercinleri bence akılları iyi olan kuşlar. eğitime yatkın kuşlar, her soyun kendine has stiliyle pırıltı istemesi bile ayrı bir güzellik. akıl dolu haraketler. Ama döneklerin sadakati genellikle diğer dönücülere nazaran biraz daha zayıf. sadık olanları var lakin bunlara neler etken olabilir dersek.
--komşusunun kuş uçurmasına saygısı olmayan ve kuş çektirme hırsıyla dolup taşmış insanların sürekli olarak kuş kaldırmalarıyla daha aklını başına almamış yavrular yakalanabilir. dönek güvercinlerinde sadakat fazla yok diyorlar ama dönek yavrularının havaya kalkmasını bekleyen, nefes aldırmayan insanlar var.
--sonra kuşun dönüşüne daha fazla önem veren kişilerin, sadece dönüşü iyi olan kuşları geleceğe taşımasıyla ve sadık olup olmamasına pek dikkat etmemesiyle oyun iyileşirken sadakat azabilir. sadakatli-akıllı-oyun yönünden güzel kuşları geleceğe taşımak biraz daha zor. ama bir kuşta bu özellikleri toplayabiliyorsak ayrı bir zevki olacağını düşünüyorum.
akıl ve sadakat bence genetiktir. bunun yanında eğitim olmazsa olmazdır. mesela ben bir yavruyu yuvadan çıkar çıkmaz sürekli rahatsız edip evini öğretmeden uçurmaya kalksam kaybolma ihtimali fazlalaşır. tam aksine yavru yeme düştüğünde kümesten çıkıp önce kümesinin etrafını tanımasına izin versem, ilerleyen günlerde inip-kalkacağı yeri göstersem, sonraki günlerde de evini bilen-evden fazla açılmadan diğer kuşçuların kuşlarının havada olmadığı zamanlarda kısa kısa uçuşlar yaptırıp yere alsam bu kuş kolay kolay kaybolmaz.
genetik olarak yuvasına sadakati fazla olan soylar altındır.(tabi dönüş-uçuş vs... özellikleride yerindeyse) ama altın tek başına bir şey ifade etmez. iyi bir ustanın elinde iyi işlenirse, eğitimi iyi verilirse değerini kat ve kat arttırır. tabi bu tür soyların yavrularında sadakati-aklı kıt kuşlar çıkabilir, sadakate ve akla önem veriliyorsa bu tür yavrular elenir ve böylece ilerleyen jenerasyon yavrularda akıl seviyesinin yukarıda kalması biraz olsun sağlanır diyorum.
bence işin özü;
EĞİTİM ÖNEMLİ AMA GEN DAHA ÖNEMLİ, ve bunun yanında kötülerin ıslahı(belirlediğimiz kriterde, özelliği düşük olan güvercinin elden çıkarılarak kümes ortalamasını yükseltmek- kısacası iyileştirme) şart.
saygılarımla
Gökhan TOSUN
