Kedilerde FIP Hastalığı Nedir: Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Kedi sahiplerinin en çok korktuğu ve endişelendiği hastalıklar arasında yer alan FIP hastalığı, koronavirüs ile enfekte olan kedilerde virüsün mutasyona uğraması sonucu ortaya çıkan viral bir hastalıktır. Islak ve kuru formlara sahip olan fip, ilerleyicidir ve ne yazık ki hayati tehlike yaratabilir. Bu yazımızda kedilerde fip hastalığı hakkında önemli bilgiler bulabilirsiniz.

Kedilerde FIP Hastalığı Nedir?​

Kedi Enfeksiyoz Peritoniti (FIP) kedilerde sıklıkla görülebilen viral bir hastalıktır. Temel nedeni koronavirüs olmakla birlikte bu tip koronavirüs, insanlarda COVID-19 hastalığına neden olan korona virüsten farklıdır. Kedi korona virüsü çok yaygın olsa da genellikle ishal dışında belirgin sorunlara neden olmaz. Ancak spesifik bir tür söz konusu olduğunda vücudun bağışıklık sistemi ile koranavirüs türü farklı bir etkileşime girebilir. Kedi Enterik Koranavirüs ile enfekte olan kedilerin yaklaşık %10’unda virüs çoğalır ve mutasyona uğrayıp kedi vücuduna yayılan kedigil enfeksiyoz peritonit virüsü yani FIPV olarak da bilinen bir enfeksiyona yol açabilir. Bu gibi bir durumda böbrek, beyin ve karın bölgesinde ciddi bir enfeksiyon oluşumu söz konusu olur. FIP’in bulaşıcı olduğu düşünülmese de ciddi bir hastalık olduğu ve enfekte olan kedinin hayatını tehdit ettiği unutulmamalıdır. FIP’e neden olan temel unsur bağışık sistemi ile virüs arasındaki etkileşimin kendisidir. Bir kedide FIP görüldüğünde genellikle ilerleyici bir etkiye neden olduğundan hastalığın tanınması önem taşır.

Kedilerde FIP Hastalığı Belirtisi​

Koronavirüs bulaşan kediler genellikle belirgin bir semptom göstermeler. Bazı kediler hapşırma, gözlerde sulanma ve burun akıntısı gibi belirtiler yaşarken bazıları ishal gibi sindirim sistemi şikayetleri ile karşılaşabilirler. Çoğu durumda, az önce de ifade ettiğimiz gibi belirtiler kendiliğinden geçer. Korona virüse maruz kalan kedilerin küçük bir kısmında FIP adı verilen hastalık gelişir. FIP belirtilerinin ve etkilerinin gözlemlenmesi virüse maruz kaldıktan haftalar, aylar ve hatta yıllar sonra ortaya çıkabilir.

Kedilerde FIP hastalığı temel olarak ıslak ve kuru olmak üzere iki ayrı formda görülür. Hastalığın formundan bağımsız olarak FIP geliştiren kedilerde genellikle ilk etapta iştahsızlık, kilo kaybı, depresyon ve ateş gibi genel semptomlar ortaya çıkar. Hastalığın ıslak ve kuru formları birbirine dönüşebilir.

Kuru formdaki FIP kan damarlarının çevresinde enfeksiyon ve iltihaplı lezyonlara neden olabilir. Bu bölgelerde oluşan enfeksiyonlar beyne, karaciğere, böbreklere, akciğerlere ve cilde ulaşarak zarar verebilir. Kuru form kedilerin nöbet geçirmesine, hareketlerinde anormalliğe neden olabilir. Tüm bunlara ek olarak aşırı susama, idrar sıklığında artış, kusma, sarılık ve kilo kaybı gibi şikayetler de oluşabilir.

Kedilerde fip hastalığı ıslak formda olduğunda karın içi bölgede sıvı birikir ve kedinin göbeğinde şişkinlik meydana gelir. Göğüste sıvı birikimi meydana gelmesi halinde kedi nefes alırken zorluk yaşar. Islak form kan damarlarında hasara yol açarak karın ve göğüs bölgesinde enflamasyon ve sızıntıya neden olur.

Kedilerde Fip Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?​

Kedilerde fip hastalığı teşhisi zordur. Kedilerde fip hastalığı belirtisi diğer birçok sağlık sorunu ile karıştırılabilir. Tek bir kan testiyle fip teşhis edilemediği için tanı konurken birden çok unsura odaklanılması gerekir. Beyaz kan hücrelerinin alışılmadık derecede az ya da çok sayıda beyaz kan hücresinin bulunması, kanda yüksek protein konsantrasyonlarının varlığı, gözlerde veya diş etlerinde sararma, yavruluk döneminde olunması veya çok kedili yaşam ortamlarında bulunulması gibi unsurlar tanı esnasında yol gösterici nitelik taşır.

Kedilerin karın ya da göğüs bölgesinde sıvı birikmesi söz konusu olduğunda veteriner hekimler ileri tetkik için sıvı örneği alabilirler. Sıvıda yüksek protein oranının bulunması kedilerde fip belirtisi olarak düşünülür. FIP şüphesi oluştuğunda röntgen veya ultrason çekilmesi gerekebilir. FIP teşhisini güçlendirmek için immünoperoksidaz testi yapılarak beyaz kan hücreleri hakkında bilgi alınabilir.

Kedilerde FIP Tedavisi Nasıl Yapılır?​

Kedilerde fip hastalığı tedavisi, uzun zamandır yapılamaz kabul ediliyordu. FIP tedavisine yardımcı olmak için çeşitli antiviral ilaçlar şu an piyasada bulunmaktadır. Ancak şu an için uzun dönem etkileri hakkında soru işaretleri devam ediyor ve etkinliği kesin olarak kanıtlanan bir ilaç olmadığı biliniyor. Kedilerde fip hastalığı tedavisi kapsamında destekleyici bakım için biriken sıvının drenajı ve kan transfüzyonu gibi çeşitli süreçlere başvurulabilir. Veteriner hekimler kedinin semptomlarını ve genel sağlık durumunu değerlendirerek en uygun tedavi seçeneklerini belirleyeceklerdir.

Kedilerde Fip Hastalığı Nasıl Önlenir?​

Kedilerde fip hastalığını önlemenin tek yolu koranavirüs enfeksiyonunu önlemektir. Bu virüs genellikle çok kedi barındıran yerlerde veya evlerde yaşayan kediler için risk olarak değerlendirilir. Feline koronavirüs enfekte olmuş kedilerin dışkısından ya da tükürüğünden geçer. Unutulmaması gereken koranavirüs ile enfekte olan her kedinin fip hastalığına yakalanmayacağıdır. Fip hastalığının oluşabilmesi için koronavirüsün mutasyona uğraması gerekir. Bu nedenle fip hastalığının önlenmesi kapsamında çeşitli tedbirlerin alınmasında fayda olacaktır. Kedilerin düzenli olarak veteriner hekim kontrollerine götürülmesi ve mümkün olduğunca sağlıklı tutulması, kedi tuvaletlerinin temiz tutulması, kedi tuvaletleri ile mama ve su kaplarının ayrı tutulması, evde çok kedi yaşıyorsa aşılamaların düzenli olarak yapılması gibi tedbirlerle kedilerin genel sağlığı iyileştirilebilir.