03deniz' Alıntı:
Bursa ilimizden adını alan bu güvercin ırkı Bursa'dan başka ağırlıklı olarak İstanbul, İnegöl, Mustafakemalpaşa ve Afyon yörelerinde yetiştirilmektedir. Yerel ismi "Oynar" olan Bursa ırkı Osmanlı Devleti zamanında da yetiştirilmiş bir ırktır. Özellikle Bursa'da babadan oğula devretmiş, 60-70 yıl öncesinden günümüze kadar nesilleri takip edildiği bilinen Bursa ailelerine rastlamak mümkündür.
Başlıca renkleri siyah kanat akkuyruk, akkanat akkuyruk ve beyaz olan Bursa ırkının ( Diğer renk tanımlarını sayfanın altında bulabilirsiniz) 12 tel kuyruk yapısı ve kuyruküstü yağ bezesi bulunur. Bursa bu özellikleriyle "Mülakat" ve "Çakal" ırkından hemen ayrılır. Kuyruğun alt ve üst kapakları siyah olmalı yalnızca 12 tel kuyruk ve altındaki ince kapak beyaz bulunmalıdır. Siyah kanat akkuyruklarda beyaz gaganın ucundaki siyahlık tercih edilirken akkanat akkuyruklarda ise kanat uçlarındaki beyaz teleklerin 7-7 formunda olmasına dikkat edilir.
Dik duruşlu, neşeli ve hareketli bir yapıya sahiptirler. Orta irilikteki vücut yapısında geniş ve dışa çıkık bir göğüs, uzun ve kalın yapılı beyaz bir gaga ilk dikkati çeken özelliklerdendir. Kanatları vücuduyla orantılı olarak normal uzunluktadır. Burun üzerinden başlayan alın yapısının öne doğru çıkık olması yine önemli bir özelliktir. Göz çevresindeki etli yapı kesinlikle beyaz ve belirgin olmalıdır. Sarı veya kırmızı etli göz çevresi istenilmez. Göz rengide çok önemli olup beyaz veya mavimsi beyaz olmasına dikkat edilir.
Bursa ırkının taşıdığı siyah renk tonuna hemen hemen başka hiç bir güvercin ırkında rastlanılmaz. Hatta diğer güvercin ırklarındaki parlak siyah renk tarif edilirken "Bursa kuşu gibi" ifadesi çokça kullanılır. Yanar-döner çok parlak bir siyah rengi yine başka hiç bir güvercin ırkında rastlanılamayacak kadar kırmızı ayaklar taşır. Beyaz tırnakların standart olduğu ayaklarda bilekten aşağısının temiz yani kesinlikle tüysüz-tozluksuz olması gerekir.
Biçimsel özellikleri keskin elemelerden geçirilen Bursa ırkı "makaracı" ırklarımızdan biridir. Sakin karakteri uçuşa geçeceği anda telaşlanmasıyla değişir. Sert kanat atışlarıyla çok farklı yüksekliklerde alıştırmaya bağlı olarak yaklaşık 4-5 saat uçar. Ortalama 10 güvercinlik gruplar halinde uçurulurlar. Birbirlerini takip ederler ama biraz mesafe aralığı vererek kısmen dağınık uçarlar. Yanlarına refakatci verilmez, pırıltıya duyarlılıkları yoktur. Bu yönüyle havada kontrol edilmeleri zordur. Salmalarından oldukça açılabilirler. Diğer salmalara ve havada karşılaştıkları diğer gruplara aldırış etmeden gezerek uçarlar. Salmalarına inmelerine yakın veya çok yüksekteyken makaraya girerler. Bulut yüksekliğinde makaraya girdiklerinde grupta kısmi bir dağılma görülürken ortalama 1-5 arası kombinasyonlarla makaraya girmeleri seyretmeye değer bir görüntüdür. Kanat döverek veya uçuş sırasında aniden başları tam kuyruk üstüne gelecek şekilde kanatları açık pozisyonda makaralarını sergilerler. Yere inişlerinde zorlanırlar, salmalarının üzerinden bir kaç teğet geçme sonrasında aniden iniş yaparlar.
Havada sergiledikleri bir başka farklı görüntü ise ani yükselti değiştirmeleridir. Yükseklerdeyken aniden kanat atarak 45 derecelik açıyla dalmaya benzer bir hareket göstererek hızla alçalırlar, sonra tekrar hızla yükselmeye başlarlar. Şahin veya atmaca saldırısı anında bu özelliklerini kullanarak onlardan ustalıkla uzaklaşabilirler.
Bursa ırkı alıştığı salmadan başka hiç bir salmaya itibar etmezken satıldığı yere çok çabuk alışır. Yalnız bir kerelik alıştırma eğitimi dahi Bursa ırkının sadık uçucu olması için çoğu kez yeterlidir. Uçuş eğitimi alanların 45-50 km. mesafeden evlerine dönmeleri beklenir. Buradan anlaşılacağı gibi yavrular uçuş eğitimi alırken ve sonrasında pek problem çıkarmazlar. Bakımı kolay olan Bursa ırkının dayanıklılığı ve mükemmel yavru bakımı yetiştiricisine sağladığı avantajlardandır.
Bursa yetiştiricileri çok hassas kriterlerle ırkı muhafaza ettiklerinden dolayı bugün arı ve mükemmel ailelere rastlamak ülkemiz yetiştiriciliği adına gurur vericidir.
İRFAN BOZKURT
Merhaba,
İrfan beye çalışmasından dolayı ve Deniz beye paylaştığı için teşekkür ederim.
Genel olarak doğru aktarılan bu bilgilerin arasında dikkatimi çeken düşündürücü kısımları kendimce ele aldım.
03deniz' Alıntı:
Dik duruşlu, neşeli ve hareketli bir yapıya sahiptirler. Orta irilikteki vücut yapısında geniş ve dışa çıkık bir göğüs, uzun ve kalın yapılı beyaz bir gaga ilk dikkati çeken özelliklerdendir. Kanatları vücuduyla orantılı olarak normal uzunluktadır. Burun üzerinden başlayan alın yapısının öne doğru çıkık olması yine önemli bir özelliktir. Göz çevresindeki etli yapı kesinlikle beyaz ve belirgin olmalıdır. Sarı veya kırmızı etli göz çevresi istenilmez. Göz rengide çok önemli olup beyaz veya mavimsi beyaz olmasına dikkat edilir.
Bilgimce paylaşıyorum:Oynar normal dururken (ötmezken veya eşine kur yapmazken dik durmaz aksine normal bir şekilde ve KISIK,Çekinik,sinsi,ürkek,agresif ve huysuz bir görünümde panik halde durur.)Dikilip yetiştiricisinin suratına bakmaz aksine yetiştiricisi ile diyalogtan uzak durur(olumlu enerji,alış verişi olmaz).TELAŞ VARDIR.Oynar elde ve yerde sönük durmaz yani kımıldamadan hareketsizce uyurmuş gibi durmaz.Elde çırpınır yerde veya yuvalıkta insan gördüğünde çok korkar kaçışır.İrfan beyin orta büyüklükte beyanatı doğrudur ancak Biz siterlerde çok iri ve yarma kuşlara rastlıyoruz!!!ve bunların geneline yılan baş deniyor.Bu yılan baş denen sitelerde gördüğümüz ve orjinal olarak adlandırılan kuşlar neden BU KADAR İRİ? Bakın İrfan beyde orta büyüklükte olması gerektiğinden bahsetmiş.
İrfan bey demişki:Burun üzerinden çıkık bir alın olması önemli bir özelliktir
eki yılan başlarda alın çıkıklığı olmuyor önemsiz ve bir kafaya sahip bu yüzden mi?Pek tabiki değil sadece oyanarda KÖŞELİ KAFA OLMAMALIDIR yani oavalimsi ve alından başlayan ve enseye kadar inen bölgede KÖŞELİ hatlar kafadan direk olarak boynun arkasından enseye inen bölgede(bir genişlik vardır)buda ordaki köşeleri yok eder.Yarma(deve) dediğimiz kuşlarda köşeli kafalar ve deve kuşu gibi öne uzayan bir boyun vardır ve alın burnun üstünden değil çok gerisinden başlar.ele aldığınızda kuşun vucudu kadarda boynu ve kafası vardır :hhh: YANİ FİZİĞİ ORANTISIZDIR.Kuşun fiziği ne olursa olsun boyun ve kafa yapsıyla orantı en önemlisidir.Göz çerçevesi ,etli geniş ve gaga avuğuna çok yakın olanlar makbuldür.Göz rengi bilgimce orjinali GÜL KURUSU gözlü olur ancak gözün içinde kırmızı iri damarlar olmaz ve kıpkırmızı gözlü olmaz.salınmayan uçurulmayan oynarlarda beyaz ve yavru iken mavi göze rastlamak mümkündür güneşi gördükçe göz gül kurusuna döner.Ayak renği,şal renği,kuşun siyah renginin tonu dış dünya ile ne kadar muhatab olduğunun beyanatıdır.Çok fazla Güneş görmezse daha temiz bir görünüm içinde olur.Göz gaga renk parlaklığı daha temizdir.
Gaga: 1.8cm ile en fazla 2cm olabilir.Zikir hepsinde olabilir,olması veya olmaması eksi veya artı değildir.Gaganın genel renginde siyah bulanıklık olmamalıdır veya genel sarılık,ten renginde ve sedef beyaz renkte olanları makbuldür.Yine en önemlisi kafasına göre gagası olması ve kafa ve boyun yapısına görede fiziği ORANTISI OLMASIDIR.Burun yapısı çok etli ve çok beyaz pul pul ele gelen bir burun olmaz POSTA KUŞU gibi olmamalıdır.Gaga beyazsa burun açık ten rengi veya açık buğday rengine yakın gibidir.(bu kuşun yaşı ilede alakalıdır).
İrfan bey demişki
03deniz' Alıntı:
Beyaz tırnakların standart olduğu ayaklarda bilekten aşağısının temiz yani kesinlikle tüysüz-tozluksuz olması gerekir.
Bursa kuşunda açık ve kapalı soylar,kanlar vardır.Açık kanların ağarlıklı olduğu kollar Muskalı,YAŞMAKLI ve hatta akman kollu oynar türevlerinde beyaz tırnak daha beyaz gagaya rastlayabiliriz.(beyaz oynarların gagasında veya tırnağında her hangi bir gölge veya siyahlık istenmez.)Akkanat akkuyruta (KARABAŞ) olanlarda gaga ucunda ziKir veya gölgeli tırnak olabilir KUSUR DEĞİLDİR.Kapalı kan dediğimiz karakanat,akkuyruk,arap vb türevlerinde de gölgeli tırnaklar zigirli gagalar sıkça görülür.Kusur sayılmaz.
İrfan bey demişki
03deniz' Alıntı:
Ortalama 10 güvercinlik gruplar halinde uçurulurlar. Birbirlerini takip ederler ama biraz mesafe aralığı vererek kısmen dağınık uçarlar..
En çok keyif veren uçum sayısı 4 adettir(bundan daha fazlasını takip etmek güçtür tabii dağanık çapraz uçuyorsa).Biribirini sıklıkla takip etmemelidirler /mazeret kabul değildir/ salma bölgesinden diğer filo ırklarına göre daha açık ve uzak uçarlar. Pırıltıya duyarsız , panik ve hızlı uçan bir kuş yanında başka bir kuşu istemez ve takip etmez.Takip ederse PIRILTIYADA SARKAR duyarlı olur.delice uçabildiği için yanında kuşta olmaz ve kimseyi taik de etmez edemez de çapraz ve nereyi gittiğini bilmiyormuşçasına uçar HAVADA BELİRLİ ROTA ÇİZMEZ.Oynarı oynar yapan bana göre en büyük özelliktir.Bunu muhafaza etmek ve korumak ve geliştirmek biz yeni meraklıların bence görebi olmalıdır oynar bu performans özelliği ile diğer ırklardan sıyrılan ve farklılaşan çok öenmli bir duruşa ve konuma sahiptir.
İrfan bey demişki
03deniz' Alıntı:
Bursa ırkı alıştığı salmadan başka hiç bir salmaya itibar etmezken satıldığı yere çok çabuk alışır. Yalnız bir kerelik alıştırma eğitimi dahi Bursa ırkının sadık uçucu olması için çoğu kez yeterlidir...
Stresli ve bir o kadar duygusal karekteristtik yapısı olan oynar verildiği yere ÇOK ZOR ALIŞIR ahlaki yapısı kolay alışmasına İZİN VERMEZ.Eşine ve evine sağdıklığı ve geliciliği ile bilinir dolayısıyla KOLAY KESİNLİKLE ALIŞMAZ.(TABİİ oynar ise).Zaman zaman yer değişikliğinde yem yemeyenlere intihar edenlere rastlanır.Başka yerden alınan yetişkin bir oynar çok yanıltıcı olmakla birlikte kaçma olasılığı yüksektir.Ancak çok şefkatle yaklaşılıp eş edilip veya eşi ile birlikte alınıp alıştırmak daha kolay olur.Yinede /evini arar/!!!ARAMALIDIR.
Sevgili oynar dostları YAPILMIŞ inşa edilmiş bir oynar kuşu var ve bu kuş belli başlı özellikleri için ustalarca gönül verenlerince İNŞAA edilmiştir.Oynarı oynar yapan yukarıda bahsettiğim özellikler vardır biz yeni nesil meraklıların bu özellikleri korumalı ve muhafaza etmeliyiz.Düşüncesindeyim.Her bursa kuşu oynar ismi taşıyabilir veya oynar görünümünde olabilir çok eski soylarada dayanabilir ANCAK İSTENEN VE İNŞAA EDİLEN OYNAR KUŞUNUN ÖZELLİKLERİNİ NE KADAR TAŞIDIĞI EN ÖNEMLİSİDİR.Oynar istenilen vasıfta ise hizmet edilmeye hak kazanmıştır.Çünkü gerçekten gözlemlediğim hizmet edilmesi gereken ve bunların farkında olabilen oynar kuşu meraklısı ve sayısı çok çok az.
Bilgimce ve tecrubelerimle bir şeyler paylaşmaya çalıştım eminimki bilgi olarak çok üst düzey büyük abilerimizde burada var onlarda bir şeyler ekleyeceklerdir.
Keyifli günler hepimizle olsun.