Tweety
Moderatör
Tanımı
Koyu sarı gagalı, gaga bitiminden itibaren başın, gözleri de içerisine alacak kadar yüz ve alın kısmı koyu kırmızı deri ile kaplıdır. Vücudunu kaplayan tüyler beyaz iken omuz başları ile kanatların tamamı siyahtır. Kanatlar ışıkta yeşilimsi renk verir. Her iki bireyde de bacaklar sarıdır.
Her iki cins orta büyüklükte (yaklaşık 90 – 105 cm) iken erkek daha büyük ve ağırdır (yaklaşık erkek birey 2,3 kg, dişi birey 1,9 kg).
Genç bireylerde renk grimsi-kahverengi, gaga soluk sarı, yüz derisi kısmen açık turuncu, ayak ve bacaklar grimsi kahverengidir. Kanat altları somon-pembe renk ile başlar ve yaklaşık bir yıl sonra grimsi beyaza döner. Kuyruk ve kanat uçuş tüyleri de siyah olur. Son olarak pembe renklenme yetişkin türde normale döner.
Üreme döneminde renkler daha canlı hale gelir. Üreme mevsimi içinde tüyler pembe renkli, normalde kahverengi bacaklar da parlak pembeye döner, gaga daha koyu sarı, yüz ise daha koyu kırmızı olur. Üreme mevsiminde dişiler genellikle birlikte yüksek sesle ıslık şeklinde çığlık atar ve birlikte kanat çırparlar.
Genellikle üreme kolonileri ya da beslenme alanı değişiklikleri sırasında termal hava akımı ile dönerek birkaç kilometre yükselir ve buradan yan yana yüksek hızlarda dalış & çıkışlar yaparak çok güzel akrobatik hareketler sunarlar.
TAKSONOMİ
Alem Animalia Hayvanlar
Şube Chordata Kordalılar
Sınıf Aves Kuşlar
Takım Ciconiiformes Leyleksiler
Familya Ciconiidae Leylekgiller
Cins Mycteria
Tür M. ibis
Binominal adı Mycteria ibis Linnaeus, 1766
Habitatı
Sulak alanlar öncelikli yaşam alanlarıdır. Tatlı su bataklıkları, lagüner ortam, gelgit çamurluk alanları, su basmış alanlar, pirinç tarlaları gibi sığ göl ve deniz kıyıları beslenmeye alanlarıdır. En çok sevdiği sulaklar 10 – 40 cm derinlikteki çamurlu alanlardır. Beslenebileceği en derin yere kadar ilerlemekten çekinmez.
Tünemek ve/veya çiftleşmek için ağaçlık alanları kullanırlar. Zorunlu hallerde küçük ölçekli yerleşim orta kalabalık insan yerleşimlerinin çok yakınlarına da tüneyerek yaşamaktan çekinmezler...
Yayılışı
Doğu Afrika, Güney Afrika (Senegal ve Somali), Kenya Tana Nehri bölgesi, Güney Doğu Asya, Hint Yarımadası, Pakistan, Nepal, Hindistan, Sri Lanka, Bangladeş, Çin, Myanmar, Tayland, Lao Demokratik Halk Cumhuriyeti, Vietnam ve Kamboçya gibi geniş yelpazeye yayılım göstermekte olup Sarı Gagalı Leylek giderek daha çok sayıda ülkeye göç etmektedir. Örneğin Vietnam'da nadir iken son dönemlerde artık bu ülkede üreme ortamlarına rastlanılmıştır.
Akdeniz'i çevreleyen ülkelerden kuzeybatıda İspanya, güneyde Morocco, Tunus, Mısır, kuzeydoğuda İsrail ve Ürdün, ayrıca Türkiye ve Bulgaristan'da rastlantısal tür, Türkiye'de 1962 de Amik Gölünde, 2012 yılında ise Ankara'da gözlemlenmiştir. 18 Haziran'da yapılan gözlemde görülen genç bireyin büyük olasılıkla göç yapan ak leyleklerin arasına karışarak ülkemize geldiği düşünülmekte ancak sonrasında tekrar görülmediğinden dolayı akıbeti bilinmemektedir..
Bu durum türün gelişmesine değil aksine yaşam mücadelesine bir vurgudur. Çünkü Sarı Gagalı Leylek türü aslında çok göç etmeyi tercih etmez, yalnız genellikle yağışın etkisine bağlı olarak kısa göçler gerçekleştirir ve yerleşik olarak kendi habitatları içinde kalırlar.
Ancak yaşam mücadelesi, Afrika ve Asya'da vahşi hayvanlarca doğal hayat avlanması ile yaşam alanlarının yok olması nedeniyle bazı popülasyonlar beslenme amacıyla termal uçuş ve süzülme yolu ile çok büyük mesafelerde göç etmiştir.
Beslenme
Küçük balıklar, kurbağa ve suda yaşayan daha küçük canlılarla beslenir.
Beslenmeleri özellikle 60 - 100 mm uzunluktaki tatlı su balıkları ile kabuklular, solucanlar, su böcekleri, kurbağalar ve ara sıra küçük memeliler ile kuşlar ana menüsüdür. 150 mm ye kadar balıkları bütün olarak yutabilirler.
Avlarının yerlerini belirlemek ve ortaya çıkartmak için dokunma duygusuna güvenirler. Bataklık alanda 70 adım/dakika hızla ve yan yana ayakları ile suyu karıştırarak giderken ortaya çıkarttıkları avı hızlı bir refleks ile yutar.
Diğer bir beslenme yöntemi ise timsah, su aygırı ve benzer hayvanları takip ederek gerçekleştirir. Bu tür hayvanların arkasında hareketlenen ortamda ortaya çıkan kendi gurubu avları da kaçırmazlar.
Beslenme süreci, kısa süreli dinlenme / beslenme şeklinde sürdürülür.
Yavruların beslenmesi yuvada her iki cin ile ortak yürütülür. Besleme, ebeveynin yuvaya kusarak yavruya sunulan besinle başlar. Yavrular öyle oburdur ki ilk 10 gün içerisinde vücut ağırlıklarının 12 katına ulaşarak 50 gramdan 600 grama ulaşırlar. Yavrular 50 - 55 günlük olduğunda ilk kez yuvadan uçarlar ancak tekrar aynı yuvaya dönerler ve beslenmeleri hala ebeveynlerce sağlanır...
Biyolojisi
Sarı gagalı leylek üreme dönemi mevsimsel şartlar ve belenme koşullarına bağlıdır. Beslenme şartları da hazır olduğunda üreme yağışlı sezon sonuna doğru veya kuru sezon başında, mayıs - kasım aylarında yaygındır.
Sarı gagalı leylek yuvası su üzerinde küçük bir ağaç üzerinde veya kuru arazide daha yüksen bir ağacın üst dallarında oluşmaktadır.
50 den fazla bireyden oluşan bir kolonide sarı gagalı leylek yuvası 1-3 metre ile ayrılmış olarak düzenlenir. Zaman zaman da farklı türlere ait 10-20 çift olabilir.
Yumurta kuluçka süresince koruma ve yavrunun beslenmesi erkek ve dişi sarı gagalı leyleğin ortak sorumluluğundadır.
Göçü
M. ibis genellikle yerleşiktir. Düzensiz bir göç eğilimi gösterir.
Bu düzensiz göç yani kısmi göç ya da göçebe hareketi, Afrika'nın içinde balık yoğunluğunun arttığı değişen su seviyelerinin olduğu alanlara doğrudur.
Güney Akdeniz ülkelerinde de rastlantısal olarak görülür.
Popülasyonu
Uluslararası kaynaklara göre sarı gagalı leylek nüfusundaki oran son 10 yıldır (3 kuşak nesil) % 10 düşüş eğilimdedir. Bu değer 10 000 olgun bireyin varlığı içerisinde türün neslinin az endişede olduğunu göstermektedir.
Davranışları
ORTAK YAŞAM
Yuvalarını koloniler halinde ağaçlar üzerine kurarlar ve yuvalar arasında uzaklık 30 cm ye kadar yakınlaşabilir. Sık sık diğer su kuşları, leylekler, ibisisler ve balıkçıllarla karışık kolonilerde yaşarlar. Yuvalarını üremek amacıyla bir sonraki yıl yeniden kullanırlar.
BESLENME
Sığ sulak alanlarda ve çamurlu kesimlerde avlanırlar. Su içerisinde yürürken devamlı olarak ayakları ile suyu karıştırırken gagasını da (hatta kimi zaman başını da) suyun içine batırıp çıkararak avını ararlar. Keskin gagalarından dolayı yakaladığı avlar genellikle kaçamazlar.
ÜREME
Çiftleşme dönemine kuzey yarım kürede Ağustos - Ekim ayları, güney yarım kürede ise Kasım - Mart ayları arasında girerler. Bu sürede erkek yuva yeri seçer ve yuvayı yaparken etrafına varlığını bildirir hareketlerle davranışlarda bulunur. Dişinin seçtiği erkek ile flört dönemi başlar.
Flört eğilip kalkan danslarla bir bir ritüel halini alır ve böylece bir çift meydana oluşur. Çift daha sonra yuvayı birlikte tamamlarlar.
Dişi kuluçkaya 2 - 5 arası yumurta bırakır. Bir aylık kuluçka döneminde erkek ile dişi ortaklaşa görev yapar. Yavru çıktıktan sonra her iki cins besleme için de sorumluluğu paylaşır be sıra ile öncelikli olarak balıkları sindirir ve yuvada kusarak yavruyu beslerler.
Yavru boyalı leylek genellikle yaklaşık 60 - 70 günde uçabilecek konuma gelir ancak 85 günden önce bağımsız hareket etmez. Yuvayı yalnız terk edebilecek olgunluğa ise 115 günde gelir. Yavrunun tam yetişkin olma süresi 3 - 4 yıl olup bundan sonra yavru üretebilir hale gelmektedir...
Koyu sarı gagalı, gaga bitiminden itibaren başın, gözleri de içerisine alacak kadar yüz ve alın kısmı koyu kırmızı deri ile kaplıdır. Vücudunu kaplayan tüyler beyaz iken omuz başları ile kanatların tamamı siyahtır. Kanatlar ışıkta yeşilimsi renk verir. Her iki bireyde de bacaklar sarıdır.
Her iki cins orta büyüklükte (yaklaşık 90 – 105 cm) iken erkek daha büyük ve ağırdır (yaklaşık erkek birey 2,3 kg, dişi birey 1,9 kg).
Genç bireylerde renk grimsi-kahverengi, gaga soluk sarı, yüz derisi kısmen açık turuncu, ayak ve bacaklar grimsi kahverengidir. Kanat altları somon-pembe renk ile başlar ve yaklaşık bir yıl sonra grimsi beyaza döner. Kuyruk ve kanat uçuş tüyleri de siyah olur. Son olarak pembe renklenme yetişkin türde normale döner.
Üreme döneminde renkler daha canlı hale gelir. Üreme mevsimi içinde tüyler pembe renkli, normalde kahverengi bacaklar da parlak pembeye döner, gaga daha koyu sarı, yüz ise daha koyu kırmızı olur. Üreme mevsiminde dişiler genellikle birlikte yüksek sesle ıslık şeklinde çığlık atar ve birlikte kanat çırparlar.
Genellikle üreme kolonileri ya da beslenme alanı değişiklikleri sırasında termal hava akımı ile dönerek birkaç kilometre yükselir ve buradan yan yana yüksek hızlarda dalış & çıkışlar yaparak çok güzel akrobatik hareketler sunarlar.
TAKSONOMİ
Alem Animalia Hayvanlar
Şube Chordata Kordalılar
Sınıf Aves Kuşlar
Takım Ciconiiformes Leyleksiler
Familya Ciconiidae Leylekgiller
Cins Mycteria
Tür M. ibis
Binominal adı Mycteria ibis Linnaeus, 1766
Habitatı
Sulak alanlar öncelikli yaşam alanlarıdır. Tatlı su bataklıkları, lagüner ortam, gelgit çamurluk alanları, su basmış alanlar, pirinç tarlaları gibi sığ göl ve deniz kıyıları beslenmeye alanlarıdır. En çok sevdiği sulaklar 10 – 40 cm derinlikteki çamurlu alanlardır. Beslenebileceği en derin yere kadar ilerlemekten çekinmez.
Tünemek ve/veya çiftleşmek için ağaçlık alanları kullanırlar. Zorunlu hallerde küçük ölçekli yerleşim orta kalabalık insan yerleşimlerinin çok yakınlarına da tüneyerek yaşamaktan çekinmezler...
Yayılışı
Doğu Afrika, Güney Afrika (Senegal ve Somali), Kenya Tana Nehri bölgesi, Güney Doğu Asya, Hint Yarımadası, Pakistan, Nepal, Hindistan, Sri Lanka, Bangladeş, Çin, Myanmar, Tayland, Lao Demokratik Halk Cumhuriyeti, Vietnam ve Kamboçya gibi geniş yelpazeye yayılım göstermekte olup Sarı Gagalı Leylek giderek daha çok sayıda ülkeye göç etmektedir. Örneğin Vietnam'da nadir iken son dönemlerde artık bu ülkede üreme ortamlarına rastlanılmıştır.
Akdeniz'i çevreleyen ülkelerden kuzeybatıda İspanya, güneyde Morocco, Tunus, Mısır, kuzeydoğuda İsrail ve Ürdün, ayrıca Türkiye ve Bulgaristan'da rastlantısal tür, Türkiye'de 1962 de Amik Gölünde, 2012 yılında ise Ankara'da gözlemlenmiştir. 18 Haziran'da yapılan gözlemde görülen genç bireyin büyük olasılıkla göç yapan ak leyleklerin arasına karışarak ülkemize geldiği düşünülmekte ancak sonrasında tekrar görülmediğinden dolayı akıbeti bilinmemektedir..
Bu durum türün gelişmesine değil aksine yaşam mücadelesine bir vurgudur. Çünkü Sarı Gagalı Leylek türü aslında çok göç etmeyi tercih etmez, yalnız genellikle yağışın etkisine bağlı olarak kısa göçler gerçekleştirir ve yerleşik olarak kendi habitatları içinde kalırlar.
Ancak yaşam mücadelesi, Afrika ve Asya'da vahşi hayvanlarca doğal hayat avlanması ile yaşam alanlarının yok olması nedeniyle bazı popülasyonlar beslenme amacıyla termal uçuş ve süzülme yolu ile çok büyük mesafelerde göç etmiştir.
Beslenme
Küçük balıklar, kurbağa ve suda yaşayan daha küçük canlılarla beslenir.
Beslenmeleri özellikle 60 - 100 mm uzunluktaki tatlı su balıkları ile kabuklular, solucanlar, su böcekleri, kurbağalar ve ara sıra küçük memeliler ile kuşlar ana menüsüdür. 150 mm ye kadar balıkları bütün olarak yutabilirler.
Avlarının yerlerini belirlemek ve ortaya çıkartmak için dokunma duygusuna güvenirler. Bataklık alanda 70 adım/dakika hızla ve yan yana ayakları ile suyu karıştırarak giderken ortaya çıkarttıkları avı hızlı bir refleks ile yutar.
Diğer bir beslenme yöntemi ise timsah, su aygırı ve benzer hayvanları takip ederek gerçekleştirir. Bu tür hayvanların arkasında hareketlenen ortamda ortaya çıkan kendi gurubu avları da kaçırmazlar.
Beslenme süreci, kısa süreli dinlenme / beslenme şeklinde sürdürülür.
Yavruların beslenmesi yuvada her iki cin ile ortak yürütülür. Besleme, ebeveynin yuvaya kusarak yavruya sunulan besinle başlar. Yavrular öyle oburdur ki ilk 10 gün içerisinde vücut ağırlıklarının 12 katına ulaşarak 50 gramdan 600 grama ulaşırlar. Yavrular 50 - 55 günlük olduğunda ilk kez yuvadan uçarlar ancak tekrar aynı yuvaya dönerler ve beslenmeleri hala ebeveynlerce sağlanır...
Biyolojisi
Sarı gagalı leylek üreme dönemi mevsimsel şartlar ve belenme koşullarına bağlıdır. Beslenme şartları da hazır olduğunda üreme yağışlı sezon sonuna doğru veya kuru sezon başında, mayıs - kasım aylarında yaygındır.
Sarı gagalı leylek yuvası su üzerinde küçük bir ağaç üzerinde veya kuru arazide daha yüksen bir ağacın üst dallarında oluşmaktadır.
50 den fazla bireyden oluşan bir kolonide sarı gagalı leylek yuvası 1-3 metre ile ayrılmış olarak düzenlenir. Zaman zaman da farklı türlere ait 10-20 çift olabilir.
Yumurta kuluçka süresince koruma ve yavrunun beslenmesi erkek ve dişi sarı gagalı leyleğin ortak sorumluluğundadır.
Göçü
M. ibis genellikle yerleşiktir. Düzensiz bir göç eğilimi gösterir.
Bu düzensiz göç yani kısmi göç ya da göçebe hareketi, Afrika'nın içinde balık yoğunluğunun arttığı değişen su seviyelerinin olduğu alanlara doğrudur.
Güney Akdeniz ülkelerinde de rastlantısal olarak görülür.
Popülasyonu
Uluslararası kaynaklara göre sarı gagalı leylek nüfusundaki oran son 10 yıldır (3 kuşak nesil) % 10 düşüş eğilimdedir. Bu değer 10 000 olgun bireyin varlığı içerisinde türün neslinin az endişede olduğunu göstermektedir.
Davranışları
ORTAK YAŞAM
Yuvalarını koloniler halinde ağaçlar üzerine kurarlar ve yuvalar arasında uzaklık 30 cm ye kadar yakınlaşabilir. Sık sık diğer su kuşları, leylekler, ibisisler ve balıkçıllarla karışık kolonilerde yaşarlar. Yuvalarını üremek amacıyla bir sonraki yıl yeniden kullanırlar.
BESLENME
Sığ sulak alanlarda ve çamurlu kesimlerde avlanırlar. Su içerisinde yürürken devamlı olarak ayakları ile suyu karıştırırken gagasını da (hatta kimi zaman başını da) suyun içine batırıp çıkararak avını ararlar. Keskin gagalarından dolayı yakaladığı avlar genellikle kaçamazlar.
ÜREME
Çiftleşme dönemine kuzey yarım kürede Ağustos - Ekim ayları, güney yarım kürede ise Kasım - Mart ayları arasında girerler. Bu sürede erkek yuva yeri seçer ve yuvayı yaparken etrafına varlığını bildirir hareketlerle davranışlarda bulunur. Dişinin seçtiği erkek ile flört dönemi başlar.
Flört eğilip kalkan danslarla bir bir ritüel halini alır ve böylece bir çift meydana oluşur. Çift daha sonra yuvayı birlikte tamamlarlar.
Dişi kuluçkaya 2 - 5 arası yumurta bırakır. Bir aylık kuluçka döneminde erkek ile dişi ortaklaşa görev yapar. Yavru çıktıktan sonra her iki cins besleme için de sorumluluğu paylaşır be sıra ile öncelikli olarak balıkları sindirir ve yuvada kusarak yavruyu beslerler.
Yavru boyalı leylek genellikle yaklaşık 60 - 70 günde uçabilecek konuma gelir ancak 85 günden önce bağımsız hareket etmez. Yuvayı yalnız terk edebilecek olgunluğa ise 115 günde gelir. Yavrunun tam yetişkin olma süresi 3 - 4 yıl olup bundan sonra yavru üretebilir hale gelmektedir...
